Ryzyka oswojone?
Wyzwania współczesności
Życie w „niepewności” i ryzyka z tym związane to trwałe filary ponowoczesności, nieuniknione następstwo rewolucji technologicznej generującej głębokie zmiany we współczesnej kulturze, polityce oraz gospodarce. Krajobraz ryzyka zmienia się nieustannie, ciągle zmagamy się z przezwyciężaniem negatywnych następstw zjawisk ryzykogennych, wzmacniając społeczną podatność na nie. Czynniki ryzykogenne (szanse lub zagrożenia) mogą być zróżnicowane, złożone, wysoce zapośredniczone czy rozmyte, mogące ujawniać się z różną częstotliwością czy intensywnością.
Nieuchronność ryzyka w naszym codziennym życiu, w relacjach z innymi ludźmi, w spotkaniu z naturą, w interakcjach z inteligentnymi maszynami wynika z generowanych przez naukę i przemysł nowych sposobów dystrybucji niewiedzy w kontekście zmieniających się zagrożeń. Skutkiem niekontrolowanego rozprzestrzeniania się zagrożeń na poziomie globalnym oraz lokalnym, indywidualnym i zbiorowym jest przejście od tradycyjnych, łatwo mierzalnych ryzyk w kierunku zjawisk bardziej ulotnych i abstrakcyjnych. Stawianie im czoła wymaga uświadomienia konsekwencji ryzyk oraz przełamywanie niepewności. Rosnąca złożoność i nieczytelność naszego świata wywołuje potrzebę tworzenia nowych teorii, metodologii i narzędzi rozumienia oraz oswajania ryzyka.
W zderzeniu z technologiami wymykającymi się spod kontroli ludzi, socjolog w ponowoczesności, staje przed trudnym zadaniem utożsamienia/ujęcia oraz stworzenia szerszych ram interpretacji, jak i nadania znaczeń nowym symptomom, formom oraz skutkom ryzyk. Nieustannym wyzwaniem jest próba panowania, bądź chociaż oswojenia zjawisk ryzykogennych, jak i wykorzystywanie ujawniających się szans rozwojowych. Od ryzyk pojawiających się w cyberprzestrzeni, przez zagrożenia generowane przez algorytmizację i automatyzację, po problemy związane ze zmianami klimatycznymi, ambicją socjologa powinno być rozumienie wpływu ryzyka na relacje międzyludzkie, relacje między ludźmi a maszynami, procesy uspołecznienia, dynamikę struktur społecznych, zmiany tożsamości indywidualnych i zbiorowych. W nowej, imponderabilicznej rzeczywistości wiedza socjologiczna jest ważnym uzupełnieniem, ale również alternatywą dla wiedzy technicznej, która nie rozwiązuje najważniejszych problemów, w których znalazła się ludzkość.
Refleksja socjologiczna pozwala lepiej oswoić nowe formy ryzyka, zapanować nad zagrożeniami, które mimo iż zostały rozpoznane w przeszłości wracają we współczesnej, nieznanej dotąd odsłonie. Większa świadomość ryzyk może wywoływać napięcia w niematerialnej sferze życia.
Współorganizatorzy
Patronat honorowy
Patronat
Patronat medialny
