Natura miasta w dobie kryzysu klimatyczno-ekologicznego

Sekcja Socjologii Środowiska
Sekcja Socjologii Miasta

Prelegenci: Mikołaj Biesaga (UW), Ewa Domaradzka (UW), Anna Domaradzka (UW), Magdalena Roszczyńska-Kurasińska (UW), Joanna Tusznio (UJ), Michał Wróblewski (UMK), Nina Wróblewska (UW)

Obszary miejskie są wypełnione różnymi rodzajami naturalnych cech i form, oprócz tych stworzonych przez człowieka. Natura miast może ujawniać się w urządzonych przestrzeniach parków, dachów, ogrodów, w spontanicznych formach nieużytków, czwartej przyrody i miejskich rezerwatów. Jest również obecna w atmosferze, kanałach ściekowych, mikrobach, czy dotykających miasta klęskach żywiołowych, napędzanych globalnym kryzysem klimatycznym. W miastach powstają wielowymiarowe relacje między różnymi gatunkami żyjącymi w bliskim sąsiedztwie, a złożoność miejskiej przestrzeni intensyfikuje ich interakcje. Miasta – mieszkańcy, dynamika społeczna, miejska polityka i ekonomia – mogą odnosić się do natury w różny sposób, wspierając bądź wykluczając niektóre jej formy. To w miastach obserwujemy największy zwrot ku wartościom mutualistycznym, uznającym równą wartość życia ludzkiego i nie-ludzkiego. 

Miasta muszą jednocześnie skonfrontować się z coraz bardziej odczuwalnymi konsekwencjami zmiany klimatu. Wiąże się to z koniecznością wyobrażenia sobie przyszłości dotkniętej kryzysem klimatycznym i podjęcia działań dostosowawczych. Proces ten będzie nieuchronnie stwarzał napięcie pomiędzy starym i nowym oraz przekładał się na miejskie polityki, przestrzeń i jakość życia w miastach.

Spojrzenie na naturę w przestrzeni miejskiej skłania do refleksji nad samą naturą miast (Nat Cities 1, 107, 2024). W jaki sposób natura wpływa na miasta i odwrotnie? Jak interakcje z innymi gatunkami kształtują nasze rozumienie natury miasta? Proponujemy dyskusję nad związkami miast i natury, z trzech perspektyw:

• Kryzysu klimatycznego w miejskim wymiarze

• Sprawiedliwości środowiskowej miejskich polityk

• Miast jako przestrzeni interakcji ludzi i innych gatunków