Na trwogę! Między habituacją a mobilizacją

Oswajanie ryzyk, jakie niesie z sobą współczesność można rozumieć dwojako: jako ich mitygowanie lub jako reagowanie na nie habituacją, stopniowym przyzwyczajaniem się do nich, włączaniem ich w „normalny porządek”. Głos socjologii bywa i jednym i drugim, co zresztą jest jeszcze jednym powodem napięć i sporów wśród socjologów.

Równie ważne jak namysł nad oswajaniem współczesnych ryzyk wydaje się być pytanie o „drugą stronę medalu”: o działania antyhabituacyjne. Jak je dziś rozumiemy? Co nowego potrafimy o nich powiedzieć? Z jakimi zjawiskami, procesami i faktami je łączymy? Jakim językiem o nich mówimy? Pytanie również o samą socjologię: jak sobie radzi z mobilizowaniem społeczeństwa i (zwłaszcza) władzy?

Proponujemy, aby tematem sesji były najrozmaitsze sposoby najszerzej rozumianego a l a r m o w a n i a społeczeństwa i władzy. Kto dziś rozbija społeczne i polityczne rutyny? Kto występuje w roli posłańca przekazującego złe wiadomości? Kto czuje się w obowiązku być alarmistą? Jakie intencje i kalkulacje towarzyszą biciu na alarm? Jakie są jego skutki?

Mamy nadzieję, że proponowana perspektywa pozwoli lepiej przyjrzeć się uwarunkowaniom i rodzajom indywidualnych oraz zbiorowych reakcji na procesy habituacji, których rezultatem jest nie tylko stan równowagi i poczucie bezpieczeństwa, ale również społeczna bierność i apatia. Nie chcemy przesądzać, jakie konkretne strategie antyhabituacyjne powinny znaleźć się w polu uwagi. Ich wachlarz jest dziś bowiem bardzo szeroki: równie dobrze można zaliczyć do nich kulturę woke jak i działania sygnalistów. Zależy nam natomiast na tym, by wspólnie spróbować zidentyfikować najważniejsze przejawy i konsekwencje napięcia między normalizacją a mobilizacją.